Vanaf schooljaar 2023-2024 maken alle leerlingen in groep 8 een doorstroomtoets. Deze toets vervangt de vroegere eindtoets (zoals de Cito-toets) en speelt een belangrijke rol bij het bepalen van het best passende vervolgonderwijs. Veel ouders en kinderen vragen zich af wat de toets precies inhoudt. In deze blog lees je wat je kunt verwachten, welke soorten vragen erin voorkomen en wat er met de uitslag gebeurt.
Wat is de doorstroomtoets?
De doorstroomtoets is een landelijke toets die alle leerlingen in groep 8 maken. Het doel is om een objectief en onafhankelijk advies te geven naast het schooladvies dat leerkrachten opstellen. De toets helpt om te bepalen welk niveau van het voortgezet onderwijs het beste aansluit bij het kind. Momenteel zijn er zes verschillende doorstroomtoetsen die een school kan afnemen. Het kabinet streeft ernaar om een centrale doorstroomtoets in te voeren. Momenteel zorgt de toets tot grote verschillen tussen leerlingen en scholen. Ook vinden sommige scholen dat de toets te veel gericht is op taal en rekenen. Het ziet er nu naar uit dat het centraliseren van de doorstroomtoets pas vanaf 2029 mogelijk gemaakt kan worden.
Wat kan een kind verwachten tijdens de toets?
De doorstroomtoets wordt meestal afgenomen in twee ochtenden. De sfeer is vaak rustig en georganiseerd: kinderen zitten verspreid, krijgen duidelijke uitleg en kunnen in hun eigen tempo werken binnen de beschikbare tijd.
De toets bestaat meestal uit drie onderdelen:
1. Taalverzorging (spelling en grammatica)
2. Begrijpend lezen
3. Rekenen
Sommige toetsen bevatten ook wereldoriëntatie, maar dat verschilt per aanbieder (bijv. van Route 8 of IEP).
Welke soorten vragen komen er in de doorstroomtoets voor?
Hier een overzicht van de meest voorkomende vraagtypes per onderdeel:
1. Rekenen: Kinderen krijgen opgave die te maken hebben met
- optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen
- procenten, breuken en kommagetallen
- verhoudingen
- meten en meetkunde (inhoud, oppervlakte, omtrek, tijd)
- grafieken en tabellen lezen
De vragen zijn vaak praktisch: bijvoorbeeld uitrekenen hoeveel korting je krijgt of hoeveel liter water er in een vat past.
2. Begrijpend lezen
Leerlingen lezen verschillende soorten teksten:
- verhaaltjes
- informatieve teksten
- advertenties of schema’s
Vervolgens beantwoorden ze vragen zoals:
- “Wat is de hoofdgedachte?”
- “Welke uitspraak past het beste bij de tekst?”
- “Waarom zegt de schrijver dit?”
- “Wat bedoelt de schrijver met…?”
Het gaat hierbij vooral om begrijpen, niet om snelheid.
3. Taalverzorging
Hier komen vragen voorbij over:
- spelling (bijvoorbeeld werkwoordspelling)
- grammatica (zinsdelen, woorden benoemen)
- leestekens
Leerlingen vullen bijvoorbeeld zinnen aan of kiezen de juiste spelling uit verschillende opties.
Wat gebeurt er met de uitslag van de doorstroomtoets?
Dit is voor veel ouders een belangrijk punt. De uitslag van de doorstroomtoets wordt altijd naast het schooladvies gelegd.
De regels zijn als volgt:
- Heeft je kind hoger gescoord dan het schooladvies? Dan moet de school het advies heroverwegen. Dit betekent niet automatisch dat het advies omhoog gaat, maar vaak gebeurt dat wel.
- Heeft je kind lager gescoord dan het schooladvies? Dan blijft het advies van de school gewoon staan. De toetsuitslag mag het kind niet naar beneden halen.
De uiteindelijke beslissing wordt genomen door de school, in overleg met ouders. De toets helpt dus om een zo eerlijk en passend mogelijk vervolgadvies te geven.
Tot slot: Hoe kan een kind zich voorbereiden?
Hoewel de doorstroomtoets geen examen is om voor te slagen, helpt het als kinderen:
- vertrouwd raken met het soort vragen
- veel lezen (vooral begrijpend lezen)
- basisrekenvaardigheden blijven oefenen
- rustig en met vertrouwen de toets ingaan
Een ontspannen houding is vaak het belangrijkste: kinderen presteren het beste als ze zich veilig en zeker voelen.
HIP doorstroomtoetstraining
Goed voorbereid de doorstroomtoets maken, maakt al het verschil. Bij HIP geven we daarom trainingen voor de doorstroomtoets.
Waar de één moeite heeft met begrijpend lezen, worstelt een ander juist met rekenen of met het werken onder tijdsdruk. Wij kijken altijd naar de persoonlijke situatie en stemmen de een op een begeleiding daarop af. Door die individuele aanpak voelt je kind zich gehoord en gesteund, en dat geeft nét dat extra stukje zelfvertrouwen om de toets met een goed gevoel te maken als voorbereiding op het voortgezet onderwijs.